بیماریهای عفونی واگیردار از بدو خلقت انسان همواره بعنوان یک عامل مزاحم و مخرب باعث آزار انسان شده است.
همه گیریهایی مانند وبا، طاعون، مالاریا و آنفولانزا در جهان آشنا هستند و خسارات زیادی را به بار آوردهاند.
درگذشته این بیماریها بدلیل پایین بودن سطح علمی و آگاهی و فقر بهداشتی انسان بود و معمولا در اثر ارتباط انسان با محیط بوجود میآمد. این اپیدمیها بیش از جنگهای انسانساز باعث کشتار انسانها شده است.
اما در طول ۳ قرن اخیر انسان با ابزارهای علمی و فناوری توانسته به اطلاعات فزایندهای درمورد کل هستی و موجودات زنده جدید دست یابد. انسان میپندارد که با اطلاعات بدست آمده میتواند هرگونه دخل و تصرفی را در طبیعت انجام دهد و حیات را بر روی زمین مدیریت نماید.
اما پیشرفتهای فناورانه همزمان با فوائد برای انسان دارای معایب و خساراتی نیز برای انسان و محیط زیست بوده است.
از جمله این خسارات شیوع بیماریهای عفونی نوپدید در بین انسان و حیوانات بوده که بدلیل پیچیدگی ارتباط چرخه حیات در موجودات زنده پیش بینی آن بسیار مشکل شده است.
یافتههای علمی نشان میدهد که این بیماریها درحال حاضر بدلیل پیشرفتهای صنعتی و ماشینیسم، جنگلزدایی و سایر تغییرات فیزیکی در محیطهای مختلف، همزیستی انسان با حیوانات اهلی و وحشی، اهلیسازی حیوانات، عدم توجه به حیات وحش، تولید صنعتی غذا بویژه غذاهای حیوانی، عدم توانایی بشر در برقراری عدالت غذایی، عدم پایبندی به اصول اخلاقی و سوء استفاده از بیوتکنولوژی و تغییر در ژنوم عوامل عفونتزا به طور طبیعی یا مصنوعی می باشد که انسان به نوعی در هرکدام از آنها نقش مستقیم یا غیر مستقیم دارد.
این بدین معنی است که اگرچه در گذشته همهگیریها بدلیل فقر علمی و بهداشتی بود اما اکنون همهگیریهای نوپدید ریشه در پیشرفتهای انسان و جسارت علمی انسان در دست بردن در طبیعت و موجودات زنده دارد که می تواند در آینده با ایجاد عفونتهای کشنده مانند کرونا باعث مرگ و میر صدها هزار انسان و یا حتی انقراض گونه انسان در کره زمین گردد.
کرونا از دسته بیماریهای نوپدید است که به نظر می رسد منشاء آن خفاش باشد و در اثر مصرف خفاش به انسان منتقل شده است.
بیماریهای نوپدید درحال حاضر بیشتر منشاء حیوانی داشته و نتیجه تغییرات اقلیمی و دخالت انسان در محیط زیست میباشد.
آنچه پیداست این است که به نظر میرسید بیماری کرونا اثرات مثبت و منفی بر زندگی انسان خواهد داشت.
جدای از مرگ ومیر و تلفاتی که این اپیدمی در جهان به بارآورد قطعا کرونا دارای اثرات مثبت روی فناوری، هنر، تغذیه، طبقات اجتماعی و مسئولیت دولتها نسبت به مردم و حتی بر روی تفکرات فلسفی و مذهبی خواهد داشت که در آینده آثار آن نمایان خواهد شد.
مطالب کتاب حاضر با عنوان همه گیری های عفونی نوظهور- چالش انسان توسعه یافته گردآوری شده از مقالات چاپ شده در نشریات علمی داخل و خارج از کشور است و به نحوی است که سعی شده است مطالب مناسبی را در اختیار خواننده قرار دهد.
در این کتاب کوشش شده است ابتدا اپیدمیهای جهان و ایران معرفی گردد و تصویری از اپیدمیهای شایع در ایران بویژه در عصر قاجاریه به تصویر کشیده شود. همچنین در رابطه با بیماریهای نوپدید جهت افزایش آگاهی خواننده به اختصار مطالبی آورده شده و در پایان به عوامل بوجود آمدن اپیدمیهای نوپدید و نوظهور اشاره و توضیحاتی ارائه شده است.
یافتههای علمی نشان میدهد که بیماریهای عفونی نوپدید اغلب بین انسان و حیوان مشترک بوده و درصورت دخالت و دخل و تصرف انسان در طبیعت در آینده ما شاهد اپیدمیهای مرگبار بیشتری خواهیم بود.
امید است که مطالب گردآوری شده در این کتاب گامی هرچند کوچک در جهت افزایش آگاهی علمی و تاریخی ما در مورد بیماریهای واگیردار ومنشاء باشد و بتواند موجب علاقمندی بیشتر ما به حفظ حیات وحش و دخالت کمتر ما در آن شود تا کمتر شاهد اینگونه اتفاقات در زندگی باشیم.
دکتر جعفر محمدیان موسی آبادی
هنوز بررسیای ثبت نشده است.